Sprawozdanie merytoryczne z realizacji programu

„Jestem tym, co jem”

realizowanego przez Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2 w Rudzie Śląskiej
w ramach grantu tematycznego Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich.

Szkoła Podstawowa nr 25 w Rudzie Śląskiej zakończyła realizację programu „Jestem tym, co jem”, realizowanego w ramach grantu tematycznego ze środków Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich. Działania trwały od września do grudnia 2023r. Odbiorcą oddziaływań byli uczniowie klas IV-VI oraz ich rodzice i nauczyciele.

Głównym celem przedsięwzięcia było promowanie zdrowego stylu życia wśród uczniów poprzez trwałą zmianę nawyków żywieniowych oraz zachęcanie do aktywności fizycznej. Poprzez nasze działania wyposażyliśmy uczniów w wiedzę na temat zasad zdrowego odżywiania, wpływu poszczególnych składników odżywczych na organizm, komponowania wartościowego posiłku, istoty spożywania pierwszego i drugiego śniadania. Zwróciliśmy również szczególną uwagę na rolę aktywności fizycznej w utrzymaniu dobrostanu fizycznego i psychicznego.

 Program „Jestem tym, co jem” był odpowiedzią na zapotrzebowanie sygnalizowane przez rodziców w diagnozie potrzeb szkoły. Wdrażanie prawidłowych nawyków żywieniowych oraz zwiększona aktywność fizyczna były w ankiecie stosunkowo często wskazywane, jako priorytety do pracy wychowawczo-profilaktycznej w naszej szkole. Dodatkowo niedawna pandemia i związany z nią lockdown diametralnie zmieniły styl życia i aktywności fizyczną dzieci. Pozytywna zmiana w tym obszarze to zadanie dla rodziców i nauczycieli, aby dostarczyć dziecku odpowiednie treści, dzięki którym może rozwijać się i doskonalić 
w kwestii własnego zdrowia.  

Realizację projektu rozpoczęliśmy we wrześniu, od organizacji rodzinnego festynu. Jego główną ideą było promowanie zdrowego i aktywnego stylu życia, także kształtowanie zachowań prozdrowotnych, wdrażanie uczniów i ich rodziców do aktywnego spędzania wolnego czasu oraz integracja i aktywizacja lokalnej społeczności. Uczniowie wraz z rodzicami uczestniczyli w ruchowych grach i zabawach rodzinnych. Nagrodą za udział były owoce.  Nie mogło również zabraknąć stoiska dietetyka z poradami zdrowego odżywiania, gdzie można było dowiedzieć się, jakie produkty są korzystne dla naszego zdrowia i środowiska oraz dodatkowo uzyskać poradę dietetyczną połączoną z pomiarem składu ciała.

Bezpośrednie oddziaływania na dzieci rozpoczęliśmy od warsztatów wprowadzających, podczas których, omówione zostały podstawowe cele programu „Jestem tym, co jem”. Staraliśmy się ukształtować u dzieci przeświadczenie, że zdrowie jest niezwykłą wartością, o którą trzeba dbać i odpowiednio się troszczyć, zachęcając przy tym do aktywnego udziału w naszych propozycjach. Podczas zajęć dzieci przedstawiły swoje preferencje żywieniowe. Dowiedziały się, że nie wszystkie produkty, które spożywają są odpowiednie i zdrowe dla ich młodego organizmu. Dużym zaskoczeniem okazały się sformułowania dobry i zły cukier, dobry i zły tłuszcz. Dzieci nie spodziewały się, że jedząc słodycze i chipsy oraz pijąc napoje gazowane przyczyniają się do powstawania różnych chorób np. próchnicy, przeziębień, stanów zapalnych, bóli brzucha i głowy.

Podczas zajęć przeprowadzono również ankiety badawcze dotyczące zdrowego stylu życia. Wyniki pokazały, że około 48% uczniów nie uprawia żadnej dyscypliny sportowej. Tylko 22% uczniów deklaruje, że ich dzienna dieta bogata jest w warzywa i owoce. 36% uczniów deklaruje, że często jada posiłki typu „fast food”. Drugie śniadanie do szkoły zawsze  przynosi około 74% uczniów, czasami robi to 19% uczniów, pozostałe 7% uczniów nie przynosi do szkoły drugiego śniadania. Te uzyskane informacje pozwoliły nam dostosować treści zajęć indywidualnie do grupy odbiorczej.

W trakcie drugich warsztatów, mając na uwadze informacje zebrane podczas zajęć wprowadzających, uświadamialiśmy dzieciom, jaki jest związek pomiędzy żywieniem, a występowaniem wielu chorób i dolegliwości, podkreślając przy tym rolę codziennej aktywności fizycznej w profilaktyce zdrowotnej. Poza tym dzieci podzieliły owoce i warzywa na pięć grup kolorystycznych i dowiedziały się, jakie witaminy zawierają poszczególne warzywa i owoce oraz dlaczego powinniśmy je jeść. Uczestniczyli w prezentacji multimedialnej na temat zdrowego odżywiania, rozwiązywali krzyżówki, rebusy.  

 W listopadzie zaproponowaliśmy równie ważny i aktualny temat „Stosunek do jedzenia – i samego siebie”. W okresie wczesnej nastoletniości ważnym dla uczniów tematem jest obraz własnego ciała, jego atrakcyjność w oczach własnych i odbiorze rówieśników. Warsztat miał na celu wsparcie uczniów w kształtowaniu pozytywnego obrazu samego siebie, własnej cielesności, rozwój samoakceptacji oraz pomoc w rozróżnieniu konstruktywnych i destrukcyjnych przekonań na własny temat.

 Wiemy, że dbanie o swoje zdrowie to nie jest jednorazowa akcja, tylko nieustanny proces. Dlatego dla utrwalenia dobrych nawyków codziennego dbania o swój dobrostan psychofizyczny naszym uczniom towarzyszyły na korytarzach szkolnych gazetki motywacyjne i edukacyjne w tematyce zdrowego stylu życia. W ramach Dnia Zdrowego odżywiania zorganizowany został Owocowy Kiermasz. Koktajle oraz szaszłyki owocowe sprawiły dzieciom radość oraz pokazały, że owoc może być nie tylko zdrową, ale i kolorową przekąską.

Dużym zainteresowaniem cieszył się rodzinny konkurs fotograficzny „Jemy zdrowo-pomysłowo”. Uczniowie mieli za zadanie przygotowanie jednego, wybranego z menu dziennego posiłku, który powinien być przyrządzony estetycznie, pomysłowo i zawierać zróżnicowane zdrowe składniki. 

Dużą kreatywnością wykazali się również uczniowie biorący udział w konkursie „W zdrowym ciele zdrowy duch”, tworząc przestrzenne piramidy żywieniowe. Konkurs miał na celu promowanie zdrowego stylu życia, zdrowych nawyków  żywieniowych, inspirowanie do twórczych działań w dziedzinie sztuk plastycznych, rozwijanie ekspresji plastycznej dzieci oraz promowanie talentów plastycznych.

 W grudniu w naszej szkole wybuchła eksplozja energicznej i tanecznej muzyki. Wszystko to za sprawą niebanalnego gościa Pani Eweliny, trenerki Slavica Dance, która rozbujała dzieci przy słowiańskich rytmach. Slavica Dance Fitness to Polska tradycja oraz muzyka połączona z nowoczesnością. Jest to nowa forma aktywności fizycznej skierowana do wszystkich niezależnie do wieku. Jest to trening fitness wykonywany w rytm skocznej, ludowej muzyki między innymi takiej jak oberek, krakowiak. Dzieci bardzo chętnie tańczyły i podziwiały siłę i energię Pani Eweliny. Wielu uczniów było żywo zaciekawionych gdzie można uczestniczyć regularnie w takiej formie zajęć. 

 W ramach realizacji projektu szkołę odwiedziła również dietetyczka, która przekazała uczniom najważniejsze wiadomości dotyczące zbilansowanej diety w okresie dorastania. Pogadanka miała miejsce w klasach IV-VI 
i cieszyła się dużym zainteresowaniem ze strony uczniów. Podczas warsztatów uczniowie rozmawiali o cukrze, jego wpływie na ludzki organizm, o zdrowym talerzu, o prostych technikach pomagających zapanować nad stresem. 

Podsumowując projekt „Jestem tym, co jem” zrealizowaliśmy wszystkie założenia programu. Zależało nam przede wszystkim na dostarczeniu uczniom informacji, ponieważ tylko wiedza może być kluczem do utrzymania prawidłowej wagi ciała oraz prowadzenia zdrowego stylu życia. Ukazaliśmy dzieciom wartość zdrowia, jako potencjału, którym dysponują, kształtując przy tym poczucie odpowiedzialności za swoje samopoczucie i zdrowie. Z uwagi na to, że projekt cieszył się zainteresowaniem ze strony uczniów oraz ich zaangażowaniem, zamierzamy zrealizować go również w przyszłym roku szkolnym wzbogacając o kolejne inspirujące wydarzenia. Realizacja programu „Jestem tym, co jem” w ramach grantu tematycznego Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich przyczyniła się w dużej mierze do  wytworzenia u dzieci określonych kompetencji, które w przyszłości ułatwią im funkcjonowanie    w życiu, dbałość o zdrowie i jego rozwój oraz uczestnictwo w różnorodnych formach aktywności ruchowej.